Jak czytać oferty od dostawców okien i co oznaczają poszczególne informacje?
Okna to jeden z ważniejszych elementów domu. Zapewniają naturalne światło we wnętrzach, wpływają na efekt wizualny, komfort domowników a także na wysokość rachunków za ogrzewanie. Wybór odpowiednich okien to bez wątpienia nie łatwe zadanie. Kolor czy względy wizualne to tylko wierzchołek góry lodowej. Należy zwrócić uwagę na specyfikę techniczną. Tu łatwo się pogubić, oznaczenia takie jak Uw, Rw Lt czy RC2 mogą być problematyczne w rozszyfrowaniu, dlatego przychodowaliśmy krótki przewodnik po parametrach okien.
U – współczynnik przenikania ciepła
Współczynnik przenikania ciepła jest jednym z ważniejszych parametrów, który należy obliczyć i kontrolować w trakcie budowy domu. Źle skonstruowana izolacja cieplna, może powodować nawet 30% straty ciepła. A co za tym idzie wyższe zużycie energii, zanieczyszczenie środowiska i wyższe rachunki za ogrzewanie.
Współczynnik przenikania ciepła U określa zdolność przenikania ciepła przez przegrody budowlane. Określa ile energii (wyrażonej w watach) przenika przez 1 metr kwadratowy przegrody (ściany, dachy, okna, drzwi itp.), gdy różnica temperatury z obu jej stron wynosi 1 K (kelwin). Jednostką współczynnika przenikania ciepła jest więc W/(m²·K)
Pisząc prościej współczynnik pozwala określić ilość ciepła, która będzie wydostawać się przez poszczególne przegrody. Im mniejsza jego wartość, tym lepiej.
Do obliczenia współczynnika przenikania ciepła U potrzebne są dwie wartości: współczynnik przewodzenia ciepła λ i grubość przegrody lub materiału. Wzór przedstawia się tak: U = λ/d
gdzie: λ – przewodność cieplna, d – grubość przegrody lub materiału.
Wartość współczynnika U dla konkretnych przegród jest inna. Od 2021 roku obowiązują nową nowe normy budowlane, wg których wartości to:
- 0,30 W/(m²K) dla podłogi na gruncie,
- 0,20 W/(m²K) dla ścian zewnętrznych,
- 0,15 W/(m²K) dla dachów i stropodachów,
- 0,9 W/(m²K) dla okien,
- 1,1 W/(m²K) dla okien połaciowych,
- 1,3 W/(m²K) dla drzwi zewnętrznych.
W przypadku okien możemy wyróżnić trzy rodzaje współczynników przenikania ciepła: Ug, Uf, Uw.
Współczynnik Ug
Ug to współczynniki przenikania ciepła szyby, czyli charakteryzuje termoizolacyjność samej szyby.
W oknach istnieje możliwość zastosowania różnych rodzajów przeszkleń. Pakiety dwu- lub trzyszybowe, wypełnienie przerwy międzyszybowej gazem szlachetnym (argonem lub kryptonem), grubość szyby i szerokość przerwy międzyszybowej – to wszystko ma wpływ na wartość współczynnika Ug
Współczynnik Uf
Uf to współczynnik przenikania ciepła ramy okiennej. Wartość Uf jest ustalana za pomocą pomiaru lub obliczeń (biorąc po uwagę m.in. szerokość profilu), jest zazwyczają wartością największą z trzech Ug, Uf i Uw.
Współczynnik Uw
Uw to współczynnik przenikania całego okna, można zatem powiedzieć, że jest z tych trzech współczynników docelowo najważniejszy. Każdy producent jest zobowiązany do przetestowania swoich okien i podania do wiadomości klienta wartości współczynnika przenikania ciepła dla okien w konkretnym modelu.
Duże okna osiągają lepsze wyniki Uw w porównaniu z mniejszymi przeszkleniami, dlatego, że duża powierzchnia szkła o dobrej izolacji termicznej osiąga lepszą wartość U, w stosunku do materiału ramy.
Współczynnik izolacyjności akustycznej Rw
Ochrona przed hałasem to jeden z ważniejszych aspektów, wpływających na komfort mieszkania. Duży ruch pojazdów, gęsta zabudowa budynków, bliskość zakładów przemysłowych, placów zabaw i boisk sprawia, że hałas bywa bardzo uciążliwy.
Skutecznym rozwiązaniem jest zastosowanie szyb dźwiękochłonnych, które dzięki swojej budowie zapewnią odpowiednią izolację akustyczną. Użycie takich szyb znacząco wpływa na własności akustyczne okna, zdolność do tłumienia hałasu, a tym samym wpływa na komfort mieszkańców.
Izolacyjność akustyczną okien podpowie nam współczynnik Rw. W przeciwieństwie do Uw, współczynnik Rw powinien być jak najwyższy. Jego wartość informuje o tym, ile dB redukuje okno napotkane przez dźwięk.
Obecnie standardowe okna mają współczynnik Rw około 30 dB. To wystarczy w spokojnych okolicach na wsi czy pod miastem, gdzie dźwiękoszczelność okien nie musi być wysoka.
Do miejsc bardzo głośnych można zastosować najlepiej izolujące akustycznie szyby – szyby klejone warstwowe, które osiągają Rw nawet 51 dB. Okno z takim pakietem szybowym uzyska Rw na poziomie 45-47 dB. Okna w domu przy ruchliwej drodze, dla zapewnienia komfortu powinny mieć Rw minimum 40 dB.
Współczynnik przenikania światła Lt
Jedną z podstawowych funkcji każdego okna jest dostarczanie do pomieszczeń odpowiedniej ilości naturalnego światła.
Współczynnik przepuszczalności światła Lt określa stosunek ilości światła słonecznego docierającego do szyby zespolonej, do ilości światła, która zostaje przez nią przepuszczona. Jest zawsze podawany jako wartość procentowa. Im wyższy procent przepuszczanego światła tym jaśniej będzie w pomieszczeniu.
Współczynnik przepuszczalności światła szyby zespolonej wykonana ze zwykłego szkła float może mieć wartość do 90%. Ale jeśli w pakiecie szybowym zastosowane będą szyby o specjalnych właściwościach, wartość współczynnika Lt może być zupełnie inna. W pakiecie zastosowane może być np. szkło przeciwsłoneczne absorpcyjne, zwane antisol. Jest to kolorowe szkło barwione w masie – zależnie od grubości i koloru mają zdolność absorbowania części promieniowania słonecznego, przez co ograniczają nagrzewanie się wnętrz. Przy okazji jednak zmniejszają wskaźnik przepuszczalności światła do w granicach od 32 do 72%.
Współczynnik całkowitej przepuszczalności energii słonecznej g (gn)
Współczynnik gn opisuje stosunek całkowitej przepuszczalności energii szyby do padającej na nią energii słonecznej (w zakresie od 300 nanometrów do 2500 nanometrów).
Wartość współczynnika informuje nas jaka część energii promieniowania słonecznego padającego na szybę zostaje przepuszczona do wnętrza pomieszczenia. Im wyższa wartość parametru – tym więcej ciepła słonecznego dostanie się do wnętrza.
Odporność na obciążenie wiatrem
Odporność na obciążenie wiatrem jest kolejnym ważnym parametrem stolarki okiennej, gdyż informuje nas o statyce okna, a więc wiąże się bezpośrednio z bezpieczeństwem konstrukcji okiennej.
Paramtr definiuje, do jakiej prędkości wiatru okno będzie spełniało wymogi konstrukcyjne, a innymi słowy: jakiej wartości ciśnienia (powodowane parciem/ssaniem wiatru) wytrzyma nasza stolarka nim ulegnie nadmiernej deformacji.
Im większa odporność elementów konstrukcyjnych okna (słupków, ślemion, złożeń słupków i skrzydeł) na ciśnienie parcia wiatru i mniejszy ułamek ich ugięcia, tym konstrukcja jest bardziej wytrzymała. Zanim okno zostanie wprowadzone do obrotu, zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 14351-1+A1:2010 jego odporność na obciążenie wiatrem bada się w warunkach laboratoryjnych. Po zakończeniu badań, badana konstrukcja okienna jest oznaczana odpowiednimi symbolami informującymi o jej klasie odporności na obciążenie wiatrem.
Ugięcie ramy oznacza się literami A, B i C. Klasa A ma wartość ≤ 1/150, B ≤ 1/200 a C ≤ 1/300. Natomiast klasy ciśnienia oznaczone są cyframi 1, 2, 3, 4, 5 oraz Exxxx przy ciśnieniu przekraczającym 2000 Pa.
Źródło oknotest.pl
Przykład interpretacji: gdy mamy zapis podający, że odporność na obciążenie wiatrem wynosi A3, to znaczy, że najbardziej odkształcony element okna ugnie się poniżej wartości 1/150 swojej długości, bez żadnych szkód wytrzymując ciśnienie nieprzekraczające 1200 Pa. Innymi słowy najbardziej odkształcalny element konstrukcji ugina się w sposób dopuszczalny (maksymalnie o 1/150 swojej długości) przy ciśnieniu wynoszącym 1200 Pa, które odpowiada wiatrowi wiejącemu z prędkością 157,7 km/h
Z kolei wartość C5 będzie oznaczała, że okno ugnie się poniżej wartości 1/300 swojej długości przy ciśnieniu maksymalnie do 2000 Pa.
Klasa wodoszczelności okien
Wodoszczelność, odpowiada na pytanie, przy jakim obciążeniu wiatrem w czasie opadów deszczu, nastąpi przenikanie wody opadowej do wnętrza konstrukcji okiennej. Norma PN EN 14351-1:2006 ustala aż 10 klas wodoszczelności okien, począwszy od klasy 1A do klasy 9A oraz klasę Exxx.( W miejsce xxx wpisywana jest wartość ciśnienia ) Odpowiednie oznaczenia okien stosowane są w zależności od poziomu ciśnienia, do którego okno zachowuje całkowitą szczelność na wodę opadową.
Okno posiadające oznaczenie 1 A przecieka właściwie zawsze, gdyż woda przedostaje się do wnętrza konstrukcji już przy ciśnieniu próbnym 0 Pa. Natomiast wysoka klasa 9A oznacza, że okno zachowa szczelność nawet przy 600 Pa, co odpowiada prędkości wiatru około 115 kilometrów na godzinę. Tak silne wiatry, szczególnie w zwartej zabudowie miejskiej, praktycznie nie występują.
Przepuszczalność powietrza okien
Kolejnym parametrem, z którym możemy się spotkać przy zakupie okna są klasy przepuszczalności powietrza. Przepuszczalność powietrza – określa ile powietrza przeniknie przez stolarkę okienną.
Poszczególne klasy wyznaczana norma PN-EN 14351-1+A1:2010 wskazując, że dla okien ustala się 4 klasy przepuszczalności powietrza. Im wyższa klasa tym szczelniejsze okno.
W praktyce, aby klasa spełniła również normy obowiązujące w naszym kraju musi być 3 lub 4. Okno z klasą 1 i 2 na pewno nie spełnia tych wymagań,
Źródło okontest.pl
Klasy odporności na włamanie
Okna balkonowe, tarasowe i duże okna na parterze są statystycznie najsłabszym ogniwem zabezpieczenia naszych domów. To właśnie te „wejścia” najczęściej wybierają włamywacze. Jak zapewnić spokojny sen domownikom i zabezpieczyć mienie? Wybierając okucia antywłamaniowe, dlatego kolejnym parametrem, który powinniśmy wziąć pod uwagę są klasy odporności okien RC.
Klasy odporności na włamanie informują nas o tym, jak długo i przy wykorzystaniu jakich narzędzi dane okno lub drzwi stawiają skuteczny opór podczas próby włamania. W poniższej tabeli znajduje się charakterystyka poszczególnych klas odporności RC według aktualnie obowiązującej normy PN-EN 1627:2012. W tabeli znalazła się także stosowana przez wiele lat na polskim rynku klasyfikacja WK.
Źródło: Winkhaus
Okna bez klas odporności (standardowe)
W standardowych okuciach mamy jeden zaczep antywłamaniowy montowany w dolnej części ramy. W przypadku okien zamontowanych powyżej 1 piętra lub okien dachowych wystarczą standardowe okucia lub z podstawowym zabezpieczenie.
Okna w klasie odporności RC1
Okna z w klasie RC1 odporności na włamanie, wyposażone są w okucie zawierające 4 punkty bezpieczne (po jednym przy każdym narożu okna), atestowaną klamkę z kluczykiem i osłonę antyrozwierceniową mechanizmu okucia. Takie rozwiązanie zabezpieczy okna przed włamaniem przy użyciu siły fizycznej.
Okna w klasie RC2 i wyższej
Okna w klasie RC2 wyposażone są w specjalną szybę antywłamaniową (P4A), okucie w którym wszystkie ryglowania są punktami bezpiecznymi, atestowaną klamkę z kluczykiem i osłonę antyrozwierceniową mechanizmu okucia. To najwyższe poziomy zabezpieczeń, które ochronią okno przed włamaniem przy użyciu narzędzi.
Jak czytać oznaczenia pakietów szybowych?
Szyba zespolona to konstrukcja składająca się z co najmniej dwóch szyb, tworzących komorę międzyszybową zawierającą powietrze lub inne gazy, oddzielonych od siebie i uszczelnionych na całym obwodzie przez ramkę dystansową, masy uszczelniające i substancje absorbujące parę wodną.
Producenci oferują szyby jednokomorowe składające się z dwóch tafli szkła oraz dwu- i trzy-komorowe składające się kolejno z trzech i czterech tafli szkła (w przypadku szyb bezpiecznych i większej ilości tafli połączonych folią PVB).
Oznaczenia szyb zespolonych również nierzadko stanowią zagadkę dla kupujących, dlatego na koniec przykład odczytywania.
4/16/4 – oznacza jednokomorową szybę zespoloną. Pierwsza wartość to grubość szyby zewnętrznej 4mm, następnie mamy szerokość ramki dystansowej 16mm oraz na koniec grubość szyby wewnętrznej 4mm.
4/16/4/16/4 – oznacza dwukomorową szybę zespoloną. Szyba zewnętrzna o grubości 4mm / Ramka dystansowa o szerokości 16mm / Szyba środkowa o grubości 4 mm / Ramka dystansowa o szerokości16mm / Szyba wewnętrzna o grubości 4mm.
Więcej przykładów jak czytać pakiety szybowe znajdziecie w naszym wcześniejszym artykule: https://www.amokna.pl/baza-wiedzy/rodzaje-i-parametry-szyb